Sukaldaritza liburua/Osagaiak/Itsaskiak: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
380. lerroa:
=== '''Txokoa''' (''Sepia officinalis'') ===
[[Fitxategi:Txibiak.jpg|left|px200|thumb|Txibiak]]
[[Fitxategi:Txokoa edo txibia.jpg|left|px200|thumb|Txibiak]]
Sepiida ordena osatzen duten itsas zefalopodoak dira. Txipiroien senide hurbilak eta haien antzera sukaldaritzan aintzat hartuak. Euskal Herrian espezierik ohikoena txibi arrunta (''Sepia officinalis'') da. Txibia espezieen artean handiena eta ezagunena da. 49 cm luze izatera irits daiteke eta 4 kg pisatzera. Itsaso subtropikalekoak txikiagoak dira eta ez dira 30 cm baino luzeagoak. Txibiak Atlantiko Ekialdean, Mediterraneoan, Ipar itsasoan eta Baltikoan bizi dira gutxienez, baina azpiespezie batzuk urrunago ere aurki genitzake, Hegoafrikan, adibidez. Hondarrezko eta lohizko hondoetan bizi da, 200 metroko sakoneran. Txibiek barne egitura gogorra dute, txibia hezur izenekoa, porotsua eta aragonitoz egina. Begiak animalien artean garatuenetakoak dira eta begi-niniek W leun itxura dute. Bere odolak ezohiko kolorea du, berde-urdina baita, oxigenoa garraiatzeko kobrea duen hemozianina erabiltzen baitu, burdina duen hemoglobinaren ordez. Azal kolorea lasterren aldatzeko gai diren animaliak dira, olagarroekin eta txipiroiekin batera. Azala 2/3 segundotan egokitzen da ingurura: hondarra, arrokak, landareak...