Sukaldaritza liburua/Osagaiak/Gelatina: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Orritik eduki guztia ezabatuta Etiketak: Husten Lehengoratua |
Gaztarrotz (eztabaida) wikilariaren 28807 berrikuspena desegin da Etiketa: Desegin |
||
1. lerroa:
{{Sukaldaritza liburua}}
{{TOCESKUBIAN}}
'''Gelatina''' osagai likidoak hotzean trinkotu edo solido bihurtzeko erabiltzen den osagai bati deitzen zaio. Baina izen bera ematen zaie harekin egiten diren prestaketa ugariri ere.
== Gelatina osagaia ==
Gelatina proteina konplexu bat da, animalien ehun konektiboko kolagenotik eskuratzen dena. Animalien hezurretan, azalean, haragian, nerbioetan ugari dago. Txerri hankak, tripakiak, isatsa, masailak, zangarra, erreboiloa, lupia.... gelatina ugari duten osagaiak dira.
Fruitu batzuek ere azalean eta hazietan gelatina izaten dute: irasagarra, sagarra, udareak, arana.....
Itsas belar ugarik ere gelatina kopuru handiak dituzte, agar-agar izeneko itsas belarrak ditugu ezagunenetako batzuk.
Gelatina duten prestaketak berotan likidoak izaten dira eta hoztutakoan, solido bihurtzen dira.
Lehen aipatu moduan, osagai desberdinek gelatina naturalki izan dezakete baina industrialki ere prestatu eta saltzen da, bereziki sukaldaritzan eta gozogintzan erabiltzeko. Horiek orri garden bat bezala edo hauts moduan saltzen dira.
Elikagaien industrian ere asko erabiltzen den osagai bat dugu.
[[Fitxategi:Gelatina.jpg|300px|thumb]]
== Gelatina naturalak ==
Osagai ugarik dute gelatina: haragiak, arrainak, fruituak, itsas belarrak.
* '''Haragiak''': Txerri hankak, muturrak, behi isatsa, zangarra, behikien hezurrak....
* '''Arrainak''': Erreboiloak, lupiak, oilarrak....
* '''Fruituak''': Irasagarrak, sagarra, udarea, arana....
* '''Itsas belarrak''': Agar-agar itsas belar gorriak, itsas belar arreak.....
== Gelatina motak ==
=== Animali jatorriko gelatina finduak ===
Gaur egun gehien bat txerrien azaletatik lortzen den osagai findua dugu.
Proteina izaten dute, eta beraz, emultsionatzeko eta aparrak egiteko balio duten bakarrak dira.
Gelatina orrietan edo hauts eginda saltzen da.
35ºC-tik gora likido bihurtzen dira eta tenperatura horretatik behera trinkotzen hasten dira.
20g eta 30g gelatina beharko dira litro bat likidori trinkotasuna eman ahal izateko.
Erabili aurretik ur hotzetan 5 minutuz hidratatzea komeni izaten da.
=== Gellan ===
Bakteria baten fermentazioarekin lortzen da. Hauts eginda saltzen da.
=== Kappa ===
Itsas belar gorrietatik eratorritako gelatina bat da. Hauts eginda saltzen da. Oso azkar trinkotzen du.
=== Lota ===
Hau ere itsas belar gorrietatik lortzen da. Hauts eginda saltzen da.
=== Sodio alginatoa eta kaltzio kloruroa ===
Itsas belar arreetatik lortutakoa. Surimi eta esferifikazioetan (esfera forma ematea) erabiltzen da.
| |||