Esperanto/Sarrera: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
1. lerroa:
==Zer da Esperantoaesperantoa?==
 
Esperantoa hizkuntza bat da, baina ez herrialde edota talde etniko batena; nazioarteko hizkuntza neutrala da.
5. lerroa:
===Jatorria===
[[Irudi:Ludwig Zamenhof 1887.jpeg|thumb|250px|Ludwig Zamenhof]]
Esperantozko oinarrizko hitz eta arauak [[w:L. L. Zamenhof|L.L. Zamenhofek]] proposatu zituen, XIX. mendearen bukaeran. Urte gutxiren buruan, jendea ikasten hasi eta mundu-mailako osoko komunitate bat sortu zen. Ordutik hona, Esperantoa erabilia izan da, beste edozein hizkuntzaren moduan erabili izan da esperantoa. Nahiz eta beharrezkoa denean hitz berriak sortzen diren, hizkuntzaren egitura bera aldatu gabe mantentzen da, L.L. Zamenhof-ek idatzitako [http://www.akademio-de-esperanto.org/fundamento/enhavo.html ''Fundamento de Esperanto''] liburuan adierazi bezala.
 
===Ezaugarriak===
21. lerroa:
Gainera, esperantoa oso era ona da umeak kanpo hizkuntzetan sartzeko. Esperantoa beste ezein hizkuntzatatik ez datorrenez, arauak sinpleak eta gutxi dira, konjugazioa ez da existitzen, eta ez dago buruz ikasi beharreko salbuespenik; hori dela eta, ikasle gazteek beste hizkuntza batzuk ikaste aldera eman dezaketen lehen pausua izan daiteke. Esperantoa ikasi eta gero, beste hizkuntza batzuk ikasteak askoz beldur gutxiago ematen du. Gainera, esperantoa hizkuntza propedeutikoa da, hots, esperantoa ikasita, gero errazago ikasten dela beste edozein hizkuntza. Halaxe erakutsi dute egin diren ikerketek, Zeelanda berrian,<ref>Txostena: ''Enciklopedio de Esperanto'' entziklopediako artikulua (I. liburukia, 436. orrialdea), esperantoaren balio pedagogikoari buruzkoa.</ref> Ameriketako Estatu Batuetan,<ref>Txostena: Christian Rudmick, ''The Wellesley College Danish-Esperanto experiment''.</ref><ref>Txostena: Edward Thorndike, ''Language Learning''. Bureau of Publications of Teachers College, 1933. [http://www.interlingua.org/ Interlingua.org]</ref><ref>Helen S. Eaton, "The Educational Value of an Artificial Language." ''The Modern Language Journal'', 12. zenbakia, 87-94. orrialdeak (1927). [http://www.blackwellpublishing.com/mlj/newsearchres.asp?contenttype=AA&topic=Artificial%20Language&searchtype=adv Blackwellpublishing.com]</ref> Alemanian,<ref>"Laborkonferencoj: Interlingvistiko en Scienco kaj Klerigo" izenburuarekin Paderborn hirian urtero azaroan egiten diren bileretako protokoloak (lan biltzarra: Interlinguistics in Science and Education). Paderborn hiriko Pedagogia Zibernetikoko Erakundearengandik eskura daitezke.</ref> Italian<ref>[http://www.internacialingvo.org/public/study.pdf Ikerlana.] (Esperanto izenarekin ezaguna den) Nazioarteko Hizkuntzaren Batzordea, Ministerio arteko Dekretua, 1993ko apirilaren 29koa / urriaren 5ekoa, Italiako Irakazkuntza Publikoko Ministerioa.</ref> eta Australia.<ref>[http://web.archive.org/web/20040215074307/%68ttp://www.education.monash.edu.au/projects/esperanto/ Ikerlana.] Monash Unibertsitateko EKPAROLI proiektuaren orri nagusia.</ref>
 
==Zer egin dezaket Esperantoarekinesperantoarekin?==
Bide asko daude Esperantoaesperantoa erabiltzeko. Imajina ezazu zurezeure burua, motxila lepoan duzula mundua ezagutzen. [http://www.tejo.org/ps Pasporta Servo-rekin], bertakotokian tokiko biztanleekin egon zintezke (1350 etxe baino gehiago, 89 herrialdetan), zeinekpertsona bestehoriek Esperantoberen hiztunaketxean dohainik ostatatzen dituztenbaitituzte doanesperanto hiztunak. Ostalariak mundu osoko jendea ezagutzeko aukera du, eta bidaiariek doanekodoako ostatua.
 
Esperantozko gertakariren bat gauzatzen da, mundu osoan zehar, urteko egun guztietan; eta Esperantozesperantoz hitz egiten duen jendea baino haratago doaz. Egunean zehar denetarik aurkitzeko aukera izango duzu, hitzaldi interesgarrietatik, masaia klaseetara. Gauetan, giro ezinhobea egotenizaten da, musikaz hornituriklagundurik. [http://www.uea.org/kongresoj Universala Kongreso] delakoak 2000-3000 pertsona inguru mugitzen ditu urtean. [http://www.esperanto.hu/hej/index.php?lang=esperanto&encoding=u&section=arangxoj&content=ijs2004 Gazteen] [http://www.internacia-seminario.de/ urteroko] [http://iej.esperanto.it/ijf/ batzar] [http://www.tejo.org/ijk handienak] 200-400 pertsona inguru erakartzen ditu. Batzar hauekhoriek oso interesgarriak izan daitezke, bai munduko beste jende asko ezagutzeko, edotabai nazioarteko amodio istorio bat hasteko, bai beste hainbat helburutarako.
 
Esperantoa zure etxekoetxetik erosotasunetikeroso-eroso ere erabil zenezake, Internet erabiltzeko aukerak aberastuz. [http://www.gxangalo.com/ gxangalo.com-etik] nazioarteko berriak ikus zenitzake politikoki neutrala den ikuspuntu batetik. [http://www.esperanto-panorama.net/unikode/dissendo.htm Foroak], Txattxat gelak, edota eztabaida zerrendak ere erabil zenitzake bertako ikuspuntuaz jabetzeko. Herrialde exotikoetan bizi direnen pentsamendu sakon eta egunerokoaz jabetu zintezke, euren blogak irakurriz. [http://www.muenster.de/~kunar/en_la_reto.htm MP3 artxiboak jaistea] esperientzia desberdina da Esperantoarekinesperantoarekin, [http://www.vinilkosmo.com/?prs=listen Esperantozkoesperantozko musika] sortzen duten kulturen aniztasunagatik. Zure interesak edonolakoak izanik ere, ziur zuretzako zerbait egongoizango dela Esperantozesperantoz.