Sukaldaritza liburua/Teknikak/Koipetan

Koipetan kozinatzeko tekniken ezaugarria, olioa edo gantza, kopuru txikia edo handiak erabiltzean datza.

Koipetan kozinatu beharreko teknikak.

  1. Frijitze teknika. Frijitu.
  2. Sueztitze teknika. Sueztitu.
  3. Salteatze teknika. Salteatu.
  4. Konfitatze teknika-Konfitatu.


Frijitze teknika. Frijitu aldatu

Koipe ugaritan, oso bero, osagaia bere horretan edo estalita ( irineztatuta birrineztatuta...) murgildu, eta kozinatze motza eginez, kanpotik zarakar gorritua sortu, eta barrutik bigun eta heze mantentzean datza.

Osagaia estalkiarekin edo gabe + koipe oso beroa + kozinatze motza + kurruskari kanpotik heze barrutik


ERABILPENA
  • Osagai txikiak, zatituak eta bigunak.
  • Gisatu batzuetan, aurre lan gisa ere erabiltzen da.
  • Oilasko zatitua, legatz zatitua, itsas xapo zatitua, untxia, kroketa, antxoa, barbarin txikia, txitxarro txikia, paneka, txipiroia, txibia xerra, solomoa, ......
HAINBAT AHOLKU
  • Zarakarra egiteko, osagaiak irineztatu, arrautzeztatu, birrindu daitezke edo orly eta tenpura oreetan estali, frijitu aurretik. Osagaiak lehorrak badira, estalkirik gabe ere frijitu daitezke.
  • Oliba edo ekilore olio garbia erabili.
  • Gurinarekin egin nahiko bagenu, honi gazura kenduz argitu egin beharko litzateke, frijitzako garaian berriz, tenperatura zaindu koipe hau lehenago erretzen baita.
  • Beti azken momentuan frijitu eta azkar jan, bestela zarakarra bigundu eta karraska galduko du.
  • Frijitzeko olio kopuruak handia behar du izan eta oso beroa. Ez sartu inoiz osagai ugari batera. Honek olioaren tenperatura azkar jaistea ekarriko baitu eta osagaiak ez dira gorrituko, zenbaitetan baita puskatu ere.
  • Frijitzeko garaian, ez inoiz zulatu osagaia.
  • Frijitu ondoren, osagaiak xukatzeko metodoa erabili. Paper xurgatzailea, zerbitzatuko ez dugun beste plater edo ontzi bat.

Teknika hau aplikatutako prestaketak oso zaporetsuak izaten dira, baita kaloria askokoak ere.

ONTZITERIA EDO TRESNERIA
  • Frijigailua , zartagina.

Sueztitze teknika. (Sueztitu) aldatu

Koipe gutxirekin, zatitutako barazki edo bestelakoak su geldo edo eztian estalkiarekin edo gabe kozinatzean datza.

Osagai zatitua+ olioa eta gatza+ su eztia + estalkiarekin edo gabe+ denboran


ERABILPENA
  • Gehienetan, plater baten aurre lana izaten da eta beraz, bigarren mailako teknika bezala edo eta, txigortu nahi ez dugun osagai bigun baten prestaketa moduan ere har daiteke.
  • Barazki desberdinak elkarrekin kozinatzeko erabiltzen da bereziki.
HAINBAT AHOLKU
  • Salteatu teknika, su bizian eta denbora laburrez burutzen den bitartean, sueztitzea su baxu-ertainean eta denbora luzeagoan egiten den teknika da.
  • Gatza hasieratik pittin bat gehitzen zaio, izerdia bota dezan. Bukaeran, puntuan jarriko dugu.
  • Sutan denbora luze edukiz, barazkia goxatu egingo litzateke, kolore gorrixka hartuz.
  • Oinarri ona izango da saltsa edo gisatu askorentzat.
  • Xehatuta, dadotan edo karratuetan, juliana eran, edo forma bereziak emanda sueztitzen dira barazkiak.
ONTZITERIA EDO TRESNERIA
  • Sautea , zartagina, kazola, marmita ertaina.


Salteatze teknika. (Salteatu) aldatu

Koipe gutxirekin, su bizian eta denbora laburrean, osagaia gorrituz edo txigortuz kozinatzea da.

Osagaia bat edo ugari+ koipe gutxi eta gatza+ su bizian+ kolorea eman.
ERABILPENA
  • Osagai txikiei eta zatitutako bigunei aplikatzen zaie.
  • Gehienetan, gutxi eginak edo puntuan amaitzen dira.
  • Haragi, arrai, itsaski, onddoak.... Muxilak, barazki mota guztiak, azpizuna, solomoa, otarrainxka, ganbak, txanpiñoiak.....
HAINBAT AHOLKU
  • Gisatze edo erregoste teknika burutzeko, aurreko pausoa izan liteke salteatze teknika.
  • Osagai ugarirekin edo lagungarri desberdinak gehitu daitezke.
  • Osagaiak gorritzearekin zapore biziagoa lortuko dugu.
  • Gatza, osagaia gorritzen hasten den momentuan gehitu.


ONTZIAK ETA TRESNERIA
  • Sautea, zartagina, kazola.

Konfitatze teknika (Konfitatzea) aldatu

Osagaia, olio edo gantzetan murgildu eta su baxuan denbora luzez egosteari esaten zaio. Kontserbaziorako erabiltzen diren konfitatzeei gatz ugari gehitzen zaie.

Osagaia+ koipe ugari( askotan gatzatua)+ su oso baxuan+ koipeetan egosi


ERABILPENA
  • Kontserbazio metodo bat izan zena, gaur egun kozinatze teknika bat bihurtu da.
  • Ahatea da gehien konfitatzen dena, kasu honetan bere gantzarekin eta gatzarekin burutzen da.
  • Txerrikiak edo untxiak ere konfitatzen dira. Hala ere, gaur egun edozein osagai koipetan sarturik eta su baxuan egiteari konfitatzea esaten zaio, nahiz eta batzuetan ez horren denbora luzean izan. Bakailaoa, baratxuria, tipula....
HAINBAT AHOLKU
  • Askotan jateko garaian, labean gorrituko dugu azal kurruskaria lortuz.
  • Prestatu behar dugun osagaia kontserbatzeko bada, koipearekin batera gatz ugari ere gehitzen zaio.
  • Behin konfitatuta dagoenean, gantza honen barruan hozten uzten da eta bertan kontserbatzen da.
ONTZITERIA ETA TRESNERIA
  • Kazola, marmita ertaina, marmita.