Sukaldaritza liburua/Prestaketak/Saltsak

Sukaldaritza Liburua

Teknikak · Osagaiak · Prestaketak · Gozogintza · Truko eta Aholkuak · Tresneria ·Glosarioa · Errezetak

Saltsak plater bateko osagai nagusiaren zaporea hobetzeko edo indartzeko erabiltzen den likido lodi eta zaporetsua da- Osagai nagusiari ez dio protagonismorik kendu behar, aldiz hau edertzen lagundu dezake. Jeneralean, plater ugariren lagungarri ohikoena da. Osagai nagusiaren gainean edo ondoan jartzen da. Aparteko katilu edo saltsa ontzi batean ere zerbitza daiteke.

Sukaldaritza internazionaleko oinarrizko saltsak

1-Salda lodituak

Haragi saltsak.
Zuku lodituko saltsak
Veloute saltsa.
Bexamel saltsa.

2-Saltsa emultsionatuak

Maionesa saltsa.
Holandesa saltsa.
Bearnesa saltsa
Ozpin-olio saltsa.
Beurre blanc saltsa.

3-Fruta eta Barazkiekin loditutako saltsak

Saltsa Amerikarra.
Tomate saltsa.
Barazki saltsa.
Saltsa gazi gozoa.

4-Euskal Sukaldaritzako saltsa nagusiak

Saltsa berdea.
Pil-pil saltsa.
Bizkaitar saltsa.
Txipiroi tinta saltsa.

Saltsa lodituak

Haragi saltsak

Txigortutako hezur, haragi soberakin, barazki, ardo txuri edo beltz, irin eta tomate saltsarekin egindako salda murriztu eta lodituari deitzen zaio.

Txigortutako hezur eta barazkiak+ irina+ardoa+tomatea+denbora luzez irakinez murriztu eta iragazi

Haragi saltsa burutzeko aholkuak

Kolore iluna emateko, irina txigortua edo tomate saltsa karamelizatua erabiliko dugu.

Jeneralean, haragi eta ehiza prestaketei laguntzeko edo zaporea indartzeko erabiltzen da eta hau oinarri hartuta, beste saltsa ugari sor ditzakegu.

Saltsa hau egiteak denbora eta lana eskatzen du; beraz prestatzen denean kantitate handiak egin ohi dira. Denboran kontserbatu ahal izateko errazio txikietan izoztu daiteke, gero poliki poliki erabili ahal izateko.

Haragi saltaren erabilerak

Normalean haragi prestaketa desberdinei gehitzeko.
Beste haragi saltsa mota ugariren oinarria bezala erabiltzeko.

Haragi saltsatik eratorritako beste saltsak

Bigarade saltsa, Bordalesa saltsa, Boloñesa saltsa, Txarkutera saltsa, Kazadora saltsa, Chaud-Froid Brune saltsa, Chevreuil saltsa, Colbert saltsa, Krema saltsa, Diabla saltsa, Diana saltsa, Duxelle saltsa, Italiar erarako saltsa, Liongo saltsa, Madeireko saltsa, Marchan de vin saltsa, Matelote saltsa, Moelle saltsa, Perigueux saltsa, Perigourdine saltsa, Poivrade saltsa, Oporto saltsa, Robert saltsa, Romaine saltsa, Salmis saltsa, Viennoise saltsa, Zingara saltsa.....

Zuku lodituak

Zartagin batean edo labeko erretilu batean itsatsita geratzen diren zukuak salda batekin berreskuratu eta saltsa dentsitatea emanik lortzen dugun likidoari esaten zaio. Oinarrizko osagaiaren zaporea kontzentraturik saltsa bihurtua dugu.

Zuku itsatsia+likidoarekin busti+iragazi+ irinarekin loditu

Zuku loditu saltsa burutzeko pausoak

Kontu izan behar da azpian itsatsitako zuku hau ez erretzeko, honek zapore garratza eta kolore oso iluna emango bailioke.
Labeko erretiluari edo zartaginari olio edo koipea kendu.
Zartagin edo erretilu honi elementu likido bat gehitu ( salda, ura, ardoa...) eta pittin bar arraspatuz itsatsita dagoen zukua berreskuratu guk gehitutako elementu likidoarekin nahastuz.
Salda zaporetsu hau iragazi.
Arto irin birfinduz edo olioarekin nahastutako gari irina erabiliz salda hau loditu saltsa dentsitatea izan arte.

Zuku loditu saltsaren erabilerak

Haragi, arrain eta barazki prestaketetan.

Veloute saltsa

Roux ( gurin eta gari irina minutu batzuetan egosia) zuri edo ilun bati salda zaporetsu bat gehituz lortzen den saltsa.

Gurin+ irin+ egosia+salda edo likido zaporetsua+ondu

Velute saltsa lortzeko pausoak

Litro saldarako 40g gurin eta 40g irinarekin roux bat egin.
Roux hau sutan dagoelarik, arrain, itsaski, barazki, hegazti haragi salda beroa edo beste edozein likido lurrintsu gehitu hagatxoarekin irabiatzen dugun bitartean.
Irakiten hasitakoan zuzendu

Velute saltsaren erabilerak

Barazki, arrain edo haragi prestaketa desberdinen saltsa moduan erabiltzeko

Velute saltsatik eratorritako beste saltsak

Alemaniar saltsa, Txanpiñoi saltsa, Chaud-Froid saltsa zuria, Chivry saltsa, Ciboulette saltsa, Curry saltsa, Estragoi saltsa, Poulette saltsa, Suprema saltsa.....

Bexamel saltsa

Roux zuri bat ( gurin eta irin nahastu eta egosia) esnearekin busti eta loditu ondoren sortzen den saltsa dugu.

Gurin+ irina+ egosia+esnea+ondu

Bexamel saltsa burutzeko pausoak

Litro saldarako 40g gurin eta 40g irinarekin roux bat egin.
Roux hau sutan dagoelarik, esne beroa gehitu hagatxoarekin irabiatzen dugun bitartean.
Irakiten hasitakoan zuzendu.

Bexamel saltsa burutzeko aholkuak

Irin gordina kentzeko rouxa lehenik su baxuan minutu batzuetan eta saltsa gehitu ondoren egostea garrantzizkoa da.
Bexamela askotan kroketen orearekin lotzen dugu; kontuan izan kasu honetan saltsa batez ari garela, beraz askoz arinagoa izango da kroketa ore bat baino. Jarraian, bexamel prestaketa desberdinak burutzeko erabil ditzakegun kantitateak.

Bexamel dentsitate desberdina lortzeko irin kopuruak

Bexamela saltsa burutzeko: 40 g gurin x 40g irin.
Bexamela Fartsa bat ligatzeko: 60 g gurin x 60-80g irin.
Bexamela Villeroy bat egiteko: 110 g gurin x 110 g irin.
Bexamela kroketa batzuk egiteko: 120 g gurin x 120-150g irin.

Bexamel saltsaren Erabilera

Pasta italiarrak burutzeko, barazkiak estaltzeko, betegaiak edo fartsak batzeko edo beste saltsa batzuk burutzeko.

Bexamel saltsatik eratorritako beste saltsak

Krema saltsa, Aurora saltsa, Nantua saltsa, Soubise saltsa, Mornay saltsa.

Saltsa emultsionatuak

Emultsio baten bitartez osagai kontrajarriak diren elementuak ( koipea eta ura) astinduz osagaiak batu, eta egoera solido edo egonkor bat lortzen denean. Emultsionatutako saltsak solido mantentzea ez da beti erraza izaten, oso ezegonkorrak izaten baitira.

Maionesa Saltsa

Saltsa hotz emultsionatua eta nahiko iraunkorra da.

Gorringoa edo arrautza+ Olioa + koipea + ozpina edo limoia + gatza + irabiatu

Maionesa saltsa burutzeko aholkuak

Gaur egun maionesa komertzializatu nahi izanez gero, pasteurizatua edo arrautza-hautsa erabili beharko dugu.
Ozpina beti hasieratik gehitzea garrantzizkoa izango da, eta maionesa burutzen ari garen bitartean gehitzen badiogu, dentsitate gutxiagokoa lortuko dugu.
Epeltasunak beti emultsioa egiten lagunduko du, osagai oso hotzekin, berriz, zaildu liteke.
Arrautza freskoarekin egingo bagenu, salmonella izatearen arriskua izango luke eta beraz gauza batzuk zaindu beharko genituzke. Arrautza barruak ez du inoiz oskolik ukitu behar, arrautza apurtuak baztertu egingo ditugu azkar, egin orduko hozkailuan gorde eta ahalik eta azkarren kontsumitu beharko dugu.
Arrautzaren ordez esnearekin ere badago maionesa egitea.
Frantzian ohikoa da maionesak ziape koilarakada bat izatea.
Maionesa moztuko balitzaigu, ur bero pittin bat edo beste arrautza bat gehitzea izango litzateke berreskuratzeko modua.
Maionesa egiteko erabiltzen dugun oliba olioak garraztasun gutxi izan behar du: 0,4. Beste aukera bat izango da oliba eta ekilore olioa nahastea edo ekilore olioarekin bakarrik egitea.
Arrautza osoarekin egin daiteke edo gorringoarekin bakarrik. Arrautza osoarekin eginez gero, 500ml oliorentzat 2 arrautza erabiliko ditugu eta gorringoa erabiltzekotan 3 unitate.

Maionesa saltsaren erabilera

Plater hotz edo beroen lagungarri.
Entsaladen saltsa moduan.
Saltsa deribatuak egiteko

Maionesa saltsatik eratorritako bestelako saltsak

Andaluziako saltsa, Ingeles saltsa, Bagration saltsa, Errusiar saltsa, Ramoulade saltsa, Tartara saltsa, Tyrolienne saltsa, Saltsa berdea, Saltsa arrosa.

Saltsa Holandarra

Argitutako gurin, limoi zuku, gatz eta piper hautsa elkarrekin maria bainuan emultsionatutako saltsa dugu.

Argitutako gurina+limoi zukua+gatza+piper hautsa+ maria bainuan+irabiatu

Saltsa Holandarra burutzeko aholkuak

500ml gurinetarako 6-8 gorringo erabiliko ditugu.
Gurina argitzeko dekantazio sistema erabiliko dugu, gurina urtu eta goitik hartuz.
Gurina hasieran tantaka botako dugu, eta emultsionatu ahala gehiago gehituko diogu.
Saltsa prestatuko dugun pertza Maria bainuan 40ºC-tan sartua izatea komeni da eta inoiz ez 70ºC pasa.
Probatu eta puntuan jartzen amaitu.
Kontsumitu bitartean beroan mantendu behar da eta egunekoa bakarrik erabil daiteke.
Moztuz gero, izotz koxkor bat gehitu eta irabiatuko dugu, edo beste katilu batean harrotutako gorringo batekin poliki poliki nahastuko dugu irabiatzen utzi gabe.
Errezeta honen beste bertsio baten, ozpinetan murriztutako tipulatxa gehitzen zaio.

Saltsa Holandarraren erabilera

Azpiatalburuko testua
Arrain desberdinen saltsa.
Prestaketa desberdinak estali eta gainerretzeko
Beste saltsa batzuen deribatua.

Saltsa deribatuak

Saltsa muselina eta Saltsa Maltarra.

Bearnoko saltsa

Holandarren antzekoa da. Bearnon du jatorria. Collinet sukaldari burua izan omen zen saltsa hau sortu zuena.

Tipulatxa+Estragoi ozpina+Argitutako gurin, gatz eta piper hautsa elkarrekin Maria bainuan emultsionatutako saltsa dugu.

Tipulatxa estragoi ozpinean murriztua+argitutako gurina+limoi zukua+gatza+piper hautsa+ maria bainuan+irabiatu.

Beharnoko saltsa burutzeko aholkuak

500ml gurinetarako 6-8 gorringo erabiliko ditugu.
Gurina argitzeko dekantazio sistema erabiliko dugu, gurina goitik hartuz.
Gurina hasieran tantaka botako dugu, eta emultsionatu ahala gehiago botako diogu.
Maria bainua 40ºC-tan izatea komeni da eta inoiz ez 70ºC pasa.
Amaieran probatu eta puntuan jartzen amaitu.
Kontsumitu bitartean, beroan mantendu behar da eta egunekoa bakarrik erabili.
Moztuz gero, izotz koxkor bat gehitu eta irabiatuko dugu, edo beste katilu batean harrotutako gorringo batekin poliki poliki nahastuko dugu irabiatzen utzi gabe.
Badira errezeta honi ardo zuria eta pipermina gehitzen diotenak.

Beharnoko saltsaren erabilerak

Arrain desberdinen saltsa.
Prestaketa desberdinak estali eta gainerretzeko.

Beharnoko saltsatik eratorritako beste saltsak

Choron saltsa, Foyot saltsa, Rachel saltsa.

Ozpin olioa

Hasiera batean oinarri gisa oliba olioa, ozpina eta gatza dituen saltsa nahastua. Ondoren, beste osagai askorekin ondu daiteke.

Olioa+ozpina+gatza+piper hautsa+lagungarriak nahi izatera

Ozpin olioa burutzeko aholkuak

Neurtu ongi osagaiak, olio ozpin eta gatz kopuruak.
Olio eta ozpin proportzioa desberdina izan daiteke. 5 olio 1 ozpina edo 4-1 edo 3-1. Ozpin motak ere baldintza dezake.
Erabili behar dugun bakoitzean nahastu.
Ziapea gehituz gero, saltsa kontu handiarekin emultsionatzeko aukera izango dugu.
Oinarri horri xehatutako bestelako osagai ugari gehitzea badugu: tipulina, piperrak, arrautza gogortua....

Ozpin olio saltsaren erabilerak

Normalean entsaladak ontzeko erabiltzen dugu.
Beste saltsa batzuen deribatua

Ozpin olio saltsaren deribatuak

Norvegiar saltsa, Pecheur saltsa, Ravigote saltsa, Anchoaide saltsa

Beurre balnc edo Gurin zuria

Ozpin eta ardo zuri lurrina duen tipulatxa, gurin eta esne gainez ligatutako saltsa.

Gure sukaldean oso ezaguna ez bada ere, Frantziako sukaldaritza klasikoan garrantzi handikoa izan da.

Tipulatxa+ozpina+ardo zuria+ dena murriztu+esne gaina+ murriztu+ gurin zati hotzak+gatza

Beurre balnc edo Gurin zuria burutzeko aholkuak

Tipulatxa, ozpina eta ardo zuria batera murriztuko ditugu lehortu arte.
Esne gaina gehitu eta hau ere murrizten utziko dugu.
Gurin zati oso hotzak gehitzen joango gara saltsa krematsu bat lortu arte.
Saltsa honi amaieran mota guztietako espezia eta belar usaintsuak, barazki pureak, boilurra, arrain salda gehitzea badago, hartara saltsa desberdinak lortuz.

Beurre balnc edo Gurin zuria saltsaren erabilerak

Arrain eta barazkietan saltsa moduan erabiltzen da.

Beurre balnc edo Gurin zuria saltsatik eratorritako saltsak

Choron saltsa, Foyot saltsa.

Fruta eta barazkiekin loditutako saltsak

Itsaski saltsa edo amerikarra

Salteatu eta garreztatutako krustazeo oskolak, barazki eta likidotan egosi ondoren, irabiatu eta iragazita lortzen dugun itsaski saltsa zaporetsua.

Krustazeo oskol salteatuak+brandya+barazki usaintsuak+ardo zuria+tomate saltsa+arrain salda+ irabiatu+iragazi

Itsaski saltsa edo amerikarra burutzeko aholkuak

Krustazeoaren buruak dira zaporetsuenak, beraz lehenetsi buruak saltsa hau prestatzeko.
Ohikoa da arrozetarako ganba txikiak erabiltzea; zapore ikaragarria ematen diote.
Saltsa hau iragazki fin batetik pasa behar da, buruan duen harea moduko pinporta txiki guztiak kentzeko.
Porrua, azenarioa eta tipula izango dira, besteak beste, erabiliko ditugun barazki usaintsuak.
Iragazki finetik pasatzean saltsa oso arina geratzen bada, amaieran arto irin findu pittin batekin loditu behar da.

Itsaski saltsa edo amerikarraren erabilerak

Arrain eta itsaski plateretan eta arrain zopa indartzeko erabiltzen da.

Itsaski saltsatik edo amerikarretik eratorritako beste saltsak

New-burg saltsa, Nantua saltsa.

Tomate saltsa

Oinarrian tomate heldua, barazki usaintsuekin egosi eta irabiatutako saltsa dugu.

Tipula+azenarioa?+sueztitu+tomate heldua+elkarrekin egosi+irabiatu+iragazi

Tomate saltsa burutzeko aholkuak

Barazki usaintsuak ongi sueztitzea eta tomatearekin konpotatzea garrantzizkoa izango da kalitatezko tomate saltsa bat burutzeko.
Kolore gorri biziko tomate bat nahiko bagenu, ez genuke irabiatuko, baizik eta purea egiteko gailutik pasako genuke.
Amaieran gatzarekin batera azukre pitin bat gehitzen da garratz puntua gehitzeko.

Tomate saltsaren erabilerak

Saltsa erabilienetakoa dugu, edozein prestaketa motetan ikus dezakegu: haragia, arraina, itsaskiak, barazkiak, saltsak....

Tomate saltsatik eratorritako beste saltsak

Portugaleko saltsa, Saltsa Italiarra, Boloniako saltsa, Proventzako saltsa, Tomate coulis saltsa, Txipiroi tinta saltsa....

Barazki usaintsuen saltsak

Edozein gisatu edo erregosi mota prestatu eta osagai nagusia erretiratu ondoren, salda, barazki eta bestelako ongailu guztiak irabiatu eta iragazi ondoren lortzen dena.

Osagai nagusia+barazki salda eta ontzeko elementuekin gisatu+ osagai nagusia erretiratu+ gainontzekoa irabiatu+iragazi

Barazki usaintsuen saltsak burutzeko aholkuak

Salda koloretsua eta zaporetsua nahi badugu, osagai nagusiari eta barazkiei aldez aurretik kolorea emango diegu. Salteatuta edo frijituta.
Salda zuriagoa eta zapore arinagoa nahi badugu, osagai nagusiari eta barazkiei aldez aurretik ez diegu kolorea emango edo gutxiago emango diegu.
Saltsa oso fina nahi badugu, irabiatu ondoren iragazki oso fin batetik pasatuko dugu. Saltsa horren fina nahi ez badugu, iragazki txino batetik pasatuko dugu.

Barazki usaintsuen saltsaren erabilerak

Arrain, haragi, barazki edo perretxikoen lagungarri izan daiteke.

Barazki saltsatik eratorritako beste saltsak

Gisatu gehienetan lortzen ditugun saltsak talde honetan sar ditzakegu.

Saltsa gazi gozoa

Fruitu garratza edo karamelu eta ozpina oinarri dituzten saltsak ditugu.

Fruitu garratz-gozoa edo karamelu eta ozpina edo zuku garratzak+ saltsa kontzentratu bat+ontzeko elementuak

Saltsa gazi gozoa burutzeko aholkuak

Karamelua erabiliz gero oinarri moduan, kontuz kolore gehiegi hartu gabe, bestela zapore txarra hartuko bailuke.
Basoko fruituak edo edozein marmelada garratzek balioko digu saltsa hauek prestatzeko.
Barazki saltsa, haragi saltsa, tomate saltsa edo edozein saltsa kontzentratu erabili ahal izango dugu, elementu garratz eta gozoarekin nahasteko.
Ontzeko garaian ere, ziapea, currya, jengibrea, limoi eta laranja azala, limoi edo laranja zukuak...

Saltsa gazi gozoen erabilerak

Jeneralean, erretako haragien lagungarri, barazkiekin edo entsaladak ontzeko erabili izan dira.

Saltsa gazi gozoetatik eratorritako beste saltsak

Curry saltsa, Chutney saltsak, Sagar saltsa, Cumberland saltsa, Cesar saltsa..

Euskal Sukaldaritzako saltsa ezagunak

Gure sukaldaritzak saltsa ugari ditu baina zenbait azpimarratzen jarrita: saltsa berdea, pil-pil saltsa, bizkaitar eta txipiroi tintarekin eginiko saltsa azpimarratuko genituzke.

Saltsa berdea

Olio birjina, baratxuria, perrexila, irina eta elementu likido zaporetsu bat oinarri duen saltsa dugu. Euskal Herriko Veloutea saltsa nagusia dela esan dezakegu.

Olio oliba birjina+ baratxuri xehatua+ perrexil xehatua+ irina+likido zaporetsu bat

Saltsa berdea burutzeko aholkuak

Baratxuria eta perrexila oso xehe egin behar dira.
Baratxuria zuri mantendu behar dugu; beraz, kontu handia eduki kolorea har ez dezan, olio hotzean jarri baratxuria.
Haragi salda, arrain salda, ardo zuria edo ura erabil dezakegu, saltsa hau prestatzeko. Osagai nagusia zein den eta honek ondoren saltsari emango dion zaporearen arabera aukeratuko dugu zein likido erabili.
Osagai nagusia gelatina askokoa ( bakailaoa, bakailao kokotxak, legatz kokotxak) bada, irina gehitu gabe ere egin genezake saltsa berdea.
Gelatina asko duten osagaiekin prestatuz gero errezeta, hau sutatik kanpo ( beroan baina ez irakiten) ligatu beharko dugu.

Saltsa berdearen erabilerak

Ohikoena arrain mota desberdinekin erabiltzea bada ere, barazkiekin, patatarekin perretxikoekin eta baita haragiekin ere erabil dezakegu.

Pil-pil saltsa

Bakailao, baratxuri eta pipermin zaporea duen olio birjin ligatua dela esan dezakegu.

Oliba olio birjina+baratxuria+pipermina+bakailaoa+konfitatu+epelean ligatu

Pil-pil saltsa burutzeko aholkuak

Olioa ligatzeko edo emultsionatzeko beti sutatik kanpo egin beharko da.
Kazola mugitzen dugunean, bakailaoa ez puskatzeko azala beti gorantz jarri.
Gutxiago puska dadin, kazolatik atera eta saltsa bere horretan metalezko iragazki lodi batekin bakarrik liga dezakegu.
Saltsak ligatzeko nahitaezkoa likido kopuru bat. Olioa ligatzen hasteko jarri kazola azpian ur tanta batzuk.

Pil-pil saltsaren erabilera

Normalean bakailaoarekin eta bakailao kokotxarekin atera dezakegu saltsa hau, baina oso zabalduta dago ondoren saltsa beste osagai batzuekin erabiltzea, gehienetan arrain edo ozpin olioa egiteko, baita barazkiekin ere.

Pil-pil saltsatik eratorritako beste saltsak

Pil-Pilarekin eginiko ozpin-olioa.

Bizkaitar saltsa

Tipula ugari eta piper txorizero ugariren mamia oliotan ongi goxatu eta salda zaporetsu batekin egosi eta birrindu ondoren lortzen dugun saltsa gorria. Ohiko galdera da ea tomatea behar duen, baina horretaz adostasunik ez dago. Geu zerbait jartzearen aldekoak gara.

Tipula+ txorizero mamia+gozatu+tomatea?+salda+ontzeko beste elementu batzuk+egosi+birrindu

Bizkaitar saltsa burutzeko aholkuak

Gogoratu piper txorizeroak, haziak kenduta, bezperatik ur epeletan beratzen jarri behar direla.
Tipula sueztituko dugu lehenik, eta oliotan denbora luzean egitea komeni da. Beste osagaiekin ere beti ongi goxatzen utziko dugu pasa aurretik.
Tomatea gehitzea aukeran bada ere, saltsari zapore osoagoa ematen laguntzen du.
Saltsa hau birrintzeko garaian irabiagailuarekin eginez gero, kolore asko kenduko genioke; purea egiteko gailu batekin pasatzea komeni.
Tipula gorria erabiltzeak lurrin berezi bat eta kolore berezi bat ere ematen dio saltsa honi.
Saltsa loditzeko, ogia, gailetak....denetarik erabili izan da.
Zaporea indartzeko, salda txuri on bat edo txerriki gazitu zatiak erabili izan dira.

Bizkaitar saltsaren erabilerak

Bakailaoa Bizkaitar erara egiteko: tripakiak, txerri hankak, muturrak edo beste edozein haragi edo arrainekin prestatzeko erabiltzen da. Baita kolorea edo zaporea beste saltsa batzuei emateko ere.

Txipiroi tinta saltsa

Goxatutako barazki desberdinak eta ogi txigortuarekin eta txipiroi edo begi handiaren tinta freskoarekin nahastu eta belzten den saltsa dugu.

Tipula+piper berdea+gozatua+tomatea+ogia+txipiroi tinta freskoa+egosi+irabiatu

Txipiroi tinta saltsa burutzeko aholkuak

Barazkiak ongi goxatzea izango da oinarri onena saltsa honentzat.
Txipiroi tintak freskoa izan behar du. Tinta izoztua erosiko bagenu, zapore eta kolore gutxiago emango lioke.
Errezeta tradizionalean, ogi txigortua erabili izan da saltsa loditzeko eta esaten da txipiroiak prestatu eta biharamunean gozoagoak izaten direla.

Txipiroi tinta saltsaren erabilerak

Bere erabilera txipiroi edo begi handiekin bada ere, gaur egun beste prestaketa ugarirekin ere erabiltzen da, lagungarri moduan edo kolorea emateko ere: arrozarekin, piper berdearekin, kroketekin....